Puls Budownictwa

Spółka CPK odebrała projekt budowlany nowego terminala pasażerskiego oraz dworca kolejowego i przygotowuje dokumentację do złożenia wniosków o wydanie pozwoleń na budowę. Prace mają rozpocząć się w 2026 r. od budowy fundamentów głębokich. Uruchomienie pierwszego etapu Lotniska CPK planowane jest przed końcem 2032 r. Odebrany projekt budowlany i dokumentacja do pozwolenia na budowę dotyczy terminala pasażerskiego i dworca kolejowego. Za przygotowanie projektu odpowiadał zespół master architekta, złożony z wybranego w przetargu konsorcjum brytyjskich biur projektowych: Foster + Partners i Buro Happold, a także ponad 30 innych firm podwykonawczych z różnych branż, w tym NACO, Kuryłowicz & Associates i Cundall. W sumie w pracach nad dokumentacją projektową brało udział ponad czterystu projektantów. Zaprojektowana powierzchnia terminala pasażerskiego Lotniska CPK to ok. 450 tys. mkw. w pierwszym etapie – niemal 3 razy więcej, niż na Lotnisku Chopina w Warszawie. W terminalu CPK obsługa pasażerów odbywać się będzie na trzech poziomach. Poziom +2 został przeznaczony na odprawę biletowo-bagażową, kontrolę bezpieczeństwa, przyloty i odloty dla strefy Schengen oraz część przylotów ze strefy Non-Schengen. Na poziomie +1 odbywać się będą przyloty i odloty dla strefy Non-Schengen, zaplanowano tam też centra transferowe oraz kontrolę paszportową. Na poziomie 0 znajdą się wyjścia autobusowe dla stref Schengen i Non-Schengen, hala odbioru bagażu oraz hala przylotów. Budynek główny będzie połączony z pirsami, którymi pasażerowie dotrą bezpośrednio do samolotów. Projekt przewiduje, że w pierwszym etapie realizacji Lotnisko CPK będzie w stanie obsłużyć do ok. 11 tys. pasażerów na godzinę. Projekt terminala pasażerskiego obejmuje dwie fazy: do obsługi 34 mln i 44 mln pasażerów rocznie.
 Hala główna terminala CPK powstanie już od samego początku w większej kubaturze uwzględniającej pierwszą przyszłą rozbudowę, jednak z założeniem fazowanego wykończenia i wyposażenia (jego część będzie mogła zostać przeniesiona z modernizowanego Lotniska Chopina). Do realizacji w pierwszej kolejności zostały wskazane: pirs północny (B) przeznaczony dla lotów długodystansowych do i ze strefy Non-Schengen oraz pirsy centralne (C i D) obsługujące loty do i ze stref Schengen i Non-Schengen. W kolejnych etapach rozbudowy lotniska realizowane będą pirsy: północno-wschodni (A) i południowo-wschodni (F). Łącznie na stanowiskach kontaktowych wyposażonych w rękawy lotnicze możliwa będzie początkowo obsługa od 49 do 67 statków powietrznych. 
 Wniosek o pozwolenie na budowę Trwa przygotowanie dokumentacji projektowej m.in. dróg startowych, dróg kołowania, płyt postojowych i części dróg okołolotniskowych w ramach prac generalnego projektanta inżynierii lądowej CPK (Master Civil Engineer). W opracowaniu jest również dokumentacja projektowa dla tzw. obiektów wspierających lotnisko (Support Infrastructure Engineering) m.in. budynków administracji, baz utrzymania, budynków dla służby meteorologicznej i kontroli zagrożeń środowiskowych, Centrum Kontroli Operacji Lotniczych (AOCC), wieży kontroli ruchu lotniczego oraz budynków Lotniskowej Straży Pożarnej. W spółce trwają przygotowania do złożenia do wojewody wniosków o pozwolenie na budowę m.in. dla terminala, dworca kolejowego i dworca autobusowego oraz niektórych obiektów wspierających, m.in. budynków lotniskowej straży pożarnej. Na terenie przygotowywanej budowy inwestor kontynuuje rozbiórki budynków i organizuje przeprowadzki. Spółka CPK zakupiła dotychczas ponad 2,1 tys. działek o łącznej powierzchni ponad 2 tys. hektarów. W maju ogłoszono postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na wybór generalnego wykonawcy terminala pasażerskiego Lotniska CPK. To największy z przetargów zaplanowanych przez CPK w tym roku. W lipcu zostały otwarte oferty w postępowaniu na system obsługi bagażu (Baggage Handling System), który również był prowadzony w trybie dialogu konkurencyjnego. Do końca tego roku spółka CPK zamierza ogłosić przetargi na łączną sumę około 30 mld zł. Prace na terminalu mają rozpocząć się w 2026 r. od budowy fundamentów głębokich (palowania). Zgodnie z harmonogramem w 2029 r. zakończy się budowa tunelu i podziemnej stacji kolejowej. Lotnisko CPK powinno zostać uruchomione do końca 2032 r.

Przy ul. Konstruktorskiej na warszawskim Mokotowie powstała szkoła podstawowa zrealizowana przez Echo Investment i Archicom. To pierwsza w Warszawie publiczna placówka edukacyjna wzniesiona w całości ze środków prywatnych. Koszt realizacji wyniósł 38 mln zł. Szkoła pomieści 450 uczniów i rozpocznie działalność już we wrześniu. Projekt szkoły, wybudowanej na warszawskim Mokotowie, w sąsiedztwie osiedla Modern Mokotów, został przygotowany przez pracownię WWAA. Placówka oferuje 19 pełnowymiarowych sal lekcyjnych oraz 5 przestrzeni rekreacyjnych, które mogą być elastycznie aranżowane lub przekształcane w dodatkowe pomieszczenia dydaktyczne. W budynku znajduje się także biblioteka, sala integracji sensorycznej, w pełni wyposażona kuchnia ze stołówką oraz pełnowymiarowa sala gimnastyczna. Na terenie zewnętrznym powstało wielofunkcyjne boisko oraz przestrzenie rekreacyjne z zielenią.

 Budynek szkoły uzyskał już pozwolenie na użytkowanie i wkrótce trafi do zasobów miejskich. Będzie to nowa siedziba istniejącej szkoły podstawowej nr 119 im. 3. Berlińskiego Pułku Piechoty działającej na pobliskim Wierzbnie. Koszt realizacji wyniósł 38 mln zł. – Placówka powstała we współpracy z Miastem Stołecznym Warszawa, dzielnicą Mokotów oraz przedstawicielami Szkoły Podstawowej nr 119. Jest odpowiedzią na realne potrzeby lokalnej społeczności, a ekologiczne rozwiązania zastosowane w budynku wpisują się w propagowanie wśród uczniów działań proekologicznych. Ten projekt pokazuje również, że współpraca między samorządem a sektorem prywatnym może przynosić wymierne efekty i korzyści dla mieszkańców. Cieszymy się, że już wkrótce szkoła zacznie służyć lokalnej społeczności i stanie się częścią miejskiego ekosystemu – mówi Waldemar Olbryk, prezes Archicom. 
Budowa szkoły towarzyszy realizacji przez spółkę Archicom z Grupy Echo miastotwórczego projektu Modern Mokotów. Inwestycja wpisuje się w formułę 15-minutowego miasta i zakłada budowę docelowo około 1,6 tys. mieszkań w kwartale ulic Marynarska, Wołoska, Domaniewska i Postępu. Inwestorzy przewidują przekształcenie tej części stolicy – do tej pory będącą monokulturą biurową – w miejsce wygodne do codziennego życia, oferujące 3,5 ha zieleni, łatwy dostęp do publicznej komunikacji, edukacji, usług i ciekawych form spędzania wolnego czasu.

Chiński producent kompozytów polimerowych dla branży motoryzacyjnej i przemysłowej otwiera swój pierwszy zakład w Polsce. Firma Shanghai Pret Composites wynajęła 7 071 mkw. w CTPark Opole. Firma Shanghai Pret Composites otworzy w Opolu zakład przetwórstwa polimerów, zajmując przestrzeń magazynową o powierzchni 6 602 mkw. oraz moduł biurowy o metrażu 469 mkw. Nowy najemca wprowadzi się do CTPark Opole – pierwszej inwestycji w polskim portfolio CTP – jeszcze w tym roku. Swój zakład uruchomi w budynku OPOL 04, w którym działalność prowadzą już marki PUKY, Opolgraf czy Elsteel. W procesie zawarcia umowy pośredniczył Savills Polska. – Firmy z Azji coraz częściej wybierają CEE jako bazę operacyjną – obecnie stanowią już 10% najemców w portfelu Grupy CTP. Inwestycja Shanghai Pret Composites w Opolu doskonale wpisuje się w ten trend. Dla przedsiębiorstw spoza Europy kluczowe są dziś przewidywalność łańcuchów dostaw, dostęp do rynków unijnych oraz atrakcyjna struktura kosztowa – a Polska łączy wszystkie te atuty w jednej lokalizacji. W tym przypadku istotne było również to, że budynek był już przygotowany pod działalność produkcyjną, co pozwoliło sprawnie dostosować go do indywidualnych potrzeb klienta – mówi Piotr Merta, Business Developer w CTP Polska. Projekt dla Shanghai Pret Composites objął realizację indywidualnych wymogów w zakresie zasilania energetycznego, zwiększenia mocy przyłączeniowej, instalacji paneli fotowoltaicznych oraz przygotowania powierzchni biurowej. CTPark Opole to obecnie jedna z 19 inwestycji CTP w Polsce. Oprócz Shanghai Pret Composites, w kompleksie działają także inne firmy z sektora motoryzacyjnego, między innymi UFI Filters Poland, włoski producent systemów filtracyjnych oraz TitanX Engine Cooling, dostawca układów chłodzenia do samochodów ciężarowych.

Jesienią rozpoczną się prace przy realizacji drugiego etapu Warzelni – rewitalizacji XIX-wiecznego Browaru Mycielskich w Poznaniu. Kolejna faza inwestycji Nickel Development to 78 apartamentów oraz strefa usługowa. XIX-wieczny Browar Mycielskich w poznańskim Kobylepolu, wpisany do rejestru zabytków, zyska nowe funkcje. Drugi etap Warzelni to efekt wieloletniej, żmudnej i wymagającej współpracy architektów, konstruktorów, projektantów zieleni, Biura Miejskiego Konserwatora Zabytków oraz działu przygotowania inwestycji. W ramach tej fazy powstanie 78 apartamentów – część w zrewitalizowanych budynkach browaru, część w nowym skrzydle północnym. Inwestorem jest Nickel Development. Inwestycja uzyskała właśnie pozwolenie na budowę. Prace rozpoczną się jesienią 2025 r. Planowany termin ich zakończenia to 2028 rok. – Uzyskanie pozwolenia na budowę to moment, który zamyka długi i wymagający proces, a jednocześnie otwiera nowy rozdział w historii Warzelni. To projekt, który uczy uważności i pokazuje, że warto stawiać na jakość, współpracę i szacunek do miejsca. Dziś możemy z dumą powiedzieć - zaczynamy – mówi Sebastian Bieńkowski, Dyrektor Działu Inwestycji w Nickel Development. Warzelnie i radiator Autorem koncepcji architektonicznej drugiego etapu jest prof. Sławomir Rosolski – projektant pierwszej fazy Warzelni. Projekt wykonawczy opracowało poznańskie biuro Demiurg, a za architekturę wnętrz odpowiada Younick Design. Realizacja inwestycji obejmuje nie tylko adaptację zabytkowych obiektów do nowych funkcji mieszkalnych i usługowych, ale również budowę nowego skrzydła północnego. Kluczowe było zachowanie autentyzmu miejsca – z jego historycznymi sklepieniami kolebkowymi, kadziami warzelnymi, stalowymi podporami i ceglanymi ścianami. W ofercie znajdzie się 78 apartamentów – od mieszkań jedno- i dwupokojowych, po przestronne, dwupoziomowe apartamenty z antresolami, o metrażach od 31 do 144 mkw. Sklepienia kolebkowe, historyczne kadzie warzelne sięgające 6,5 metra wysokości, radiator i stalowe podpory o misternych zdobieniach – staną się częścią apartamentów i przestrzeni wspólnych. W poziomie -1 zaprojektowano lokale usługowe z tarasem i amfiteatralnym układem schodów. Przestrzeń prywatna i publiczna zostały wyraźnie rozdzielone – zarówno architektonicznie (amfiteatr, układ wysokościowy), jak i funkcjonalnie (systemy kontroli dostępu, zielona bariera, podziemne strefy dostaw). Zrównoważony rozwój 
W projekcie Warzelni zachowano starodrzew i ukształtowanie skarp, minimalizując ingerencję w istniejący ekosystem. Rewitalizacji poddane zostaną również parkowe aleje. Dodatkowo, na terenie inwestycji, powstały specjalne schronienia dla chronionych gatunków nietoperzy. Ekologiczne podejście obejmuje także rozwiązania techniczne – panele fotowoltaiczne, załamywanie promieni słonecznych za pomocą żyletek i elementów przeciwsłonecznych, maksymalna powierzchnia zielona - łącznie nasadzonych zostanie około 2000 nowych roślin, w tym ponad 740 drzew; pojawią się także nawierzchnie przepuszczalne. Oś widokową dla całej inwestycji stanowi Staw Browarny.

Amerykański gigant technologiczny podał, że nie będzie kontynuować planowanych projektów w Niemczech i Polsce. To oznacza, że Intel Corporation rezygnuje z realizacji szacowanej na 20 mld zł inwestycji w Miękini pod Wrocławiem.
 Inwestycja Intel Corporation została ogłoszona w czerwcu 2023 roku. Forma zamierzała zainwestować 4,6 mld dolarów (ok. 20 mld zł) w Polsce, tworząc przy tym 2 tysiące miejsc pracy, w Zakład Integracji i Testowania Półprzewodników. Projekt miał powstać w Miękini pod Wrocławiem, był planowany jako miejsce integracji i testowania półprzewodników, produkowanych zarówno w Irlandii, jak i w Niemczech. Gotowe wafle krzemowe byłyby poddawane dalszej obróbce, takiej jak cięcie na pojedyncze chipy, integrowane w ramach docelowych produktów i testowane przed dostarczeniem do klientów. W prace budowlane miało być zaangażowanych kilka tysięcy osób. Dziś już wiemy, że inwestycja nie będzie realizowana. Lip-Bu Tan, dyrektor generalny Intel Corporation, poinformował, że firma nie zamierza kontynuować wcześniej planowanych projektów w Niemczech i Polsce. – Przez ostatnie lata inwestowaliśmy zbyt wiele i zbyt wcześnie – bez odpowiedniego popytu. W efekcie nasza sieć fabryk stała się niepotrzebnie rozproszona i niedostatecznie wykorzystywana. Musimy skorygować ten kurs – podkreślił Lip-Bu Tan. Jak dodał, firma planuje przenieść operacje montażowe i testowe z Kostaryki do większych ośrodków w Wietnamie i Malezji. Jego zdaniem Intel podejmuje trudne, ale konieczne decyzje, aby uprościć strukturę organizacyjną i zwiększyć efektywność.


 Intel Corporation wdraża także plan redukcji zatrudnienia o około 15% – planuje zakończyć rok z globalnym zespołem liczącym około 75 000 pracowników – w wyniku zarówno zwolnień, jak i naturalnej rotacji.

Spółka CPK rozpoczęła przetarg na Głównego Inżyniera Kontraktu dla budowy lotniska. Poszukiwana jest firma, która wesprze proces realizacji portu lotniczego jako Project Management Consultant oraz Inżynier Kontraktu. Oferty można składać do 20 października br.  Firma wyłoniona w postępowaniu będzie wspierała zarządzanie całym procesem budowy portu, zapewniając kompleksową obsługę inwestycji i prowadzonych działań na jej obszarze. Przetarg zakłada m.in. świadczenie wsparcia, doradztwa, planowania i harmonogramowania oraz integrację wielu kontraktów projektowych i robót budowlanych w jeden spójny proces. Nadrzędnym celem Głównego Inżyniera Kontraktu będzie uruchomienie Lotniska CPK w zakładanym terminie, zakresie i budżecie, ze szczególnym uwzględnieniem i oceną jakości proponowanych rozwiązań.

 Wymagane doświadczenie

 Jak podaje spółka CPK, jednym z najważniejszych warunków uwzględnionych w postępowaniu jest doświadczenie. Do udziału w przetargu zaproszone są podmioty, które wykażą się realizacją w okresie ostatnich 15 lat, co najmniej jednego kontraktu Menadżera Projektu przy budowie i uruchomieniu nowego lotniska realizowanego w formule „buduj” lub „zaprojektuj i wybuduj” o przepustowości co najmniej 20 mln pasażerów rocznie. Ważne będzie także doświadczenie na polskim rynku przy realizacji dużych inwestycji. Konieczne będzie również wykazanie zatrudnienia zespołu posiadającego doświadczenie przy budowie lotniska. Pojawia się też warunek ekonomiczno-finansowy – osiągnięcie w ostatnich 5 latach działalności rocznego przychodu w wysokości minimum 500 mln zł netto. Przewidywana data zawarcia umowy to pierwszy kwartał 2026 roku.
 Przetarg na budowę terminala

 Centralny Port Komunikacyjny prowadzi postępowanie w trybie dialogu konkurencyjnego na roboty budowlane przy terminalu pasażerskim CPK. Na postawione warunki udziału i kryteria selekcji wpłynęło osiem odwołań. Połowę z nich firmy wycofały same, a wszystkie pozostałe oddaliła Krajowa Izba Odwoławcza (KIO).

 W postępowaniu na budowę terminala pasażerskiego spółka CPK obniżyła próg projektów referencyjnych z 300 do 200 mln zł, a także złagodziła wymagania dotyczące doświadczenia personelu. Zmniejszono również wymóg przychodów rocznych dla co najmniej jednego członka konsorcjum z 2 mld zł do 1 mld zł. Szacunkowa wartość budowy terminala Centralnego Portu Lotniczego to ponad 5 mld zł. W ramach programu lotniskowego pozyskano ponad 2100 działek o łącznej powierzchni ponad 2000 hektarów. Oznacza to, że nabyto już ponad 52 procent gruntów objętych decyzją lokalizacyjną dla Lotniska CPK i zachodniej części węzła kolejowego. Inwestycja ma powstać do końca 2031 r.

W dobie rosnącej presji na ograniczanie emisji gazów cieplarnianych budownictwo zeroemisyjne staje się jednym z elementów transformacji energetycznej w Unii Europejskiej. Polska, jako członek tej wspólnoty, stoi obecnie przed koniecznością dostosowania się do nowych regulacji – w szczególności do zmienionej Dyrektywy w sprawie charakterystyki energetycznej budynków (EPBD). Unijne regulacje mające skłonić do zeroemisyjności Znowelizowana dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), przyjęta w 2024 roku, zakłada, że od 2030 roku wszystkie nowe budynki w Unii Europejskiej powinny być zeroemisyjne. W przypadku budynków publicznych termin ten przypada już na 2028 rok. Celem jest maksymalne ograniczenie zapotrzebowania na energię, wykorzystywanie odnawialnych źródeł oraz całkowita dekarbonizacja sektora budowlanego do połowy stulecia. Dyrektywa EPBD nakłada na państwa członkowskie obowiązek opracowania krajowych planów renowacji budynków oraz wdrażania standardów minimalnych efektywności energetycznej (MEPS), co bezpośrednio wpłynie na politykę budowlaną w Polsce. Stan obecny: daleko do wypełnienia norm W Polsce wciąż dominują budynki o przeciętnej efektywności energetycznej. Choć w ostatnich latach zaostrzyły się warunki techniczne (WT 2021), które wprowadziły obowiązek m.in. korzystania z OZE czy podnoszenia standardów izolacyjności, to w praktyce poziom zeroemisyjności pozostaje celem odległym. Do głównych przeszkód należą: - brak krajowej definicji budynku zeroemisyjnego, co utrudnia stosowanie unijnych wytycznych; - niewystarczająca liczba wykwalifikowanych specjalistów (architektów, audytorów, instalatorów systemów OZE); - problemy z finansowaniem, szczególnie w przypadku małych deweloperów i inwestorów indywidualnych. Drogie technologie Z technologicznego punktu widzenia Polska dysponuje już rozwiązaniami umożliwiającymi budowę obiektów zeroemisyjnych. Na rynku dostępne są pompy ciepła, rekuperacja, fotowoltaika, magazyny energii, pasywne rozwiązania architektoniczne czy inteligentne systemy zarządzania energią. Jednak barierą jest koszt początkowy – budowa budynku zeroemisyjnego może być droższa o 10–20 proc. w porównaniu do standardowego obiektu, spełniającego normy. Dla deweloperów oznacza to wyższy próg wejścia, dłuższy czas zwrotu inwestycji i konieczność edukowania rynku, który nie zawsze rozumie wartość energooszczędnych rozwiązań. Wpływ na rynek mieszkaniowy Transformacja w kierunku zeroemisyjności wpłynie różnie na dwa główne segmenty budownictwa: mieszkaniowy i komercyjny. W przypadku budownictwa mieszkaniowego największe znaczenie mają koszty. Deweloperzy, zwłaszcza ci operujący w mniejszych miastach, obawiają się, że wzrost cen inwestycji przełoży się na spadek popytu. Z drugiej strony – wśród klientów rośnie zainteresowanie niższymi kosztami eksploatacji, co może w dłuższej perspektywie wpłynąć na zmianę preferencji zakupowych. Rządowe i unijne programy wsparcia, takie jak „Czyste Powietrze” czy środki z Krajowego Planu Odbudowy (KPO), mogą złagodzić ten proces, o ile będą skutecznie wdrażane. W przypadku biurowców i magazynów coraz większe znaczenie mają certyfikaty zrównoważonego budownictwa (BREEAM, LEED), a najemcy – zwłaszcza korporacyjni – coraz częściej oczekują obiektów o wysokiej efektywności energetycznej. Dla inwestorów oznacza to konieczność dostosowania się do standardów ESG i większe zainteresowanie technologiami zeroemisyjnymi, mimo wyższych kosztów wejściowych. Czy jesteśmy gotowi? Podsumowując: Polska nie jest jeszcze w pełni gotowa na masowe wprowadzenie budownictwa zeroemisyjnego, ale kierunek zmian jest jednoznaczny. Konieczna będzie intensywna współpraca administracji, sektora budowlanego i finansowego w celu stworzenia warunków sprzyjających rozwojowi tej technologii. Krajowy Plan Renowacji Budynków, reforma warunków technicznych i szersze wykorzystanie funduszy unijnych to najważniejsze elementy przyspieszenia procesu. W perspektywie kolejnych 5–10 lat zapewne budownictwo zeroemisyjne nie będzie już niszowe – stawać będzie się standardem.