Budownictwo
w Twoich rękach

Na papierze Polska inwestuje rekordowo. W praktyce – koparki stoją, a wykonawcy liczą miesiące. To nie brak pieniędzy, lecz urzędowych decyzji sprawia, że wiele dużych projektów drogowych i budowlanych pozostaje dziś w zawieszeniu. Choć Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, PKP Polskie Linie Kolejowe i Centralny Port Komunikacyjny mają zabezpieczone środki na inwestycje o łącznej wartości ok. 20 mld zł rocznie, tempo poszczególnych realizacji spowalniają procedury. Według szacunków branży – od otwarcia ofert przetargowych do podpisania umowy mija dziś średnio dziewięć miesięcy. Czas ten wydłużają przede wszystkim odwołania składane do Krajowej Izby Odwoławczej. W pierwszej połowie 2025 r. wpłynęło ponad 3200 spraw – niemal tyle, co w całym 2022 r. W lipcu tego roku na wyznaczenie pierwszego posiedzenia Krajowej Izby Odwoławczej czekało się ok. 36 dni. Ustawa przewiduje 15 dni na rozstrzygnięcie sprawy, ale w praktyce terminy są przekraczane. Środowisko, decyzje, poprawki Drugim hamulcem są decyzje administracyjne – środowiskowe i budowlane. W przypadku dróg i kolei średni czas oczekiwania na decyzję środowiskową sięga ok. 450 dni, a często jest dłuższy. Dla przykładu: dla odcinka S74 Opatów–Nisko wniosek złożono w 2022 r., a DŚU wydano dopiero w październiku tej jesieni (RDOŚ Rzeszów). Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska tłumaczy, że wiele wniosków jest niekompletnych, dlatego urzędy muszą je poprawiać i uzupełniać. Z kolei GDDKiA wskazuje na braki kadrowe w urzędach wojewódzkich i dyrekcjach ochrony środowiska, przez co instytucje te nie nadążają z obsługą dokumentacji. Biurokracja kontra liczby Statystyki jasno pokazują skutki proceduralnych zatorów. Według danych GUS w pierwszej połowie 2025 r. wydano 121,4 tys. pozwoleń na budowę – o 16% mniej niż rok wcześniej. W sektorze publicznym spadki są większe: GDDKiA ogłosiła tylko 10% z planowanych przetargów. Łączna wartość podpisanych kontraktów wyniosła 2,3 mld zł wobec 7 mld zł rok wcześniej. W Krajowej Izbie Odwoławczej i Urzędzie Zamówień Publicznych sytuacja także się komplikuje. Samo przekazanie odwołania z UZP do KIO trwa dziś 20–25 dni, ponieważ większość dokumentów wciąż ma formę nieprzeszukiwalnych skanów. KIO ma nieco ponad 50 członków, choć – jak przyznaje prezes Jan Kuzawiński – potrzeba co najmniej 80–90, by zachować terminowość rozpatrywania spraw. Inwestycje w zawieszeniu Skutki problemów administracyjnych widać nie tylko na drogach. W Chełmie, po 1,5 roku wstrzymania i braku rozstrzygnięć po stronie Agencji Rozwoju Przemysłu, państwowa spółka zrezygnowała z biurowca „Fabryka” – projektu, który miał symbolizować gospodarczą odbudowę miasta. Zamiast nowoczesnego obiektu w miejscu dawnego dworca PKS została tylko ogrodzona „dziura w ziemi” i wiszące nad nią pytanie, co dalej z terenem, w który wpompowano już miliony złotych. Z kolei w północno-wschodniej Polsce, po analizach przyrodniczych, rząd zrezygnował z budowy dwóch dróg ekspresowych – S8 Białystok–Augustów i S16 Białystok–Ełk, które miały przeciąć Biebrzański Park Narodowy. W zamian przewidziano rozbudowę drogi krajowej do 2×2, ale to rozwiązanie oznacza lata opóźnień w połączeniach regionu z resztą kraju. Cyfryzacja i kadry Państwo zapowiada reformy: analizuje podwyższenie opłaty za odwołanie do KIO (dziś to 20 tys. zł niezależnie od wartości kontraktu) oraz pełną cyfryzację obiegu dokumentów UZP–KIO. To ważne, ale niewystarczające. W 2025 r. problemem nie są pieniądze, lecz decyzje – od DŚU po procedury odwoławcze – oraz brak ludzi, który hamuje pracę. Dopóki nie przybędzie etatów i nie zadziała cyfryzacja, administracja pozostanie najwolniejszym elementem procesu inwestycyjnego, a miliardy złotych będą czekały w urzędowych segregatorach.

Skanska rozpoczyna budowę ostatniej części kompleksu biurowego Nowy Rynek w Poznaniu. Będzie to pierwszy w Polsce komercyjny biurowiec o zerowej emisji CO₂ netto na poziomie operacyjnym oraz całkowicie niezależny od miejskiej sieci ciepłowniczej. Projekt budynku Nowy Rynek C powstał na deskach pracowni Ultra Architects. Kompleks Nowy Rynek powstał u zbiegu ulic Przemysłowej i Wujka. Inwestycja jest realizowana zgodnie z koncepcją „miasta w mieście”. Składa się z pięciu budynków biurowych i handlowych z przestrzeniami publicznymi, restauracjami, obiektami kultury, małą architekturą i zielenią. Nowy Rynek C, zaprojektowany przez poznańską pracownię Ultra Architects, jest ostatnim etapem projektu Skanska w Poznaniu. Biurowiec zaoferuje łącznie ponad 28 700 mkw. powierzchni najmu GLA, w tym ok. 25 750 mkw. przestrzeni biurowej oraz 2 980 mkw. handlowo-usługowej. Obiekt będzie się składał z 6 kondygnacji naziemnych, a jego podziemny garaż pomieści 225 samochodów oraz ponad 100 rowerów. Dodatkowo, na terenach zewnętrznych przewidziano ponad 50 dodatkowych miejsc dla jednośladów. – Ruszamy z budową przełomowej inwestycji na skalę Europy, stawiając Poznań na równi z takimi miastami jak Londyn, Oslo, Sztokholm czy Kopenhaga. Budynek będzie wyjątkowy w skali Polski pod względem wysokiej efektywności energetycznej oraz zerowej emisji CO2 na poziomie operacyjnym. Planujemy oddać Nowy Rynek C do użytku w IV kwartale 2027 r. – komentuje Paweł Warda, Executive Vice President (EVP) Operations, Poland, Board Member, Skanska Commercial Development Europe. Energooszczędny i oddychający biurowiec 

 Przyznane 88 punktów w precertyfikacji LEED v4 na poziomie Platinum plasuje projekt w ścisłej czołówce najwyżej ocenianych budynków w Polsce pod względem zrównoważonego budownictwa. Nowy Rynek C będzie w 100% zasilany energią odnawialną. Obiekt będzie posiadał własne pompy ciepła – powietrzne oraz gruntowe, co zapewni mu całkowitą niezależność od miejskiej sieci ciepłowniczej.  Te drugie wymagają wykonania rekordowych 10 km odwiertów – to niespotykane na rynku rozwiązanie, które wykorzystuje naturalne zasoby energii zgromadzone w ziemi. Umożliwi to ogrzewanie całego budynku zimą oraz chłodzenie latem bez wsparcia zewnętrznej infrastruktury. Zastosowanie innowacyjnych rozwiązań technologicznych, w tym powietrznych i gruntowych pomp ciepła pozwoli na redukcję zużycia energii o ok. 40% w porównaniu do standardowych konstrukcji. Przyczyni się też to przede wszystkim do przewidywalności kosztów za zużycie mediów. Energia elektryczna, którą będzie zasilany budynek, będzie częściowo pochodziła z własnego źródła energii – największej instalacji PV umieszczonej na budynku biurowym w Polsce – oraz będzie kupowana na giełdzie, potwierdzona certyfikatami pochodzenia. Nowy Rynek C będzie wykorzystywał o ok. 18% mniej energii niż standardowe gospodarstwo domowe w przeliczeniu na metr kwadratowy, zaś do jego budowy zostaną użyte niskoemisyjne materiały, m.in. beton, szkło o i aluminium o obniżonym śladzie węglowym w porównaniu do tradycyjnych materiałów. Najemcy biurowca będą mieli też dostęp do świeżego powietrza dzięki zautomatyzowanym uchylnym panelom okiennym. System AI-Enhanced BMS w połączeniu z innowacyjną fasadą pozwoli również na naturalny przepływ powietrza m.in. w nocy, gdy można schłodzić wnętrze, co zapewni oszczędność kosztów operacyjnych i energii niezbędnej do klimatyzowania pomieszczeń. Na 18 tys. mkw. wspólnych przestrzeni znajdują się m.in. zielone tarasy, tężnie czy budki lęgowe dla ptaków i hotele dla owadów. Inwestycja będzie pierwszym biurowym budynkiem w Polsce z umieszczonym na dachu tarasem przystosowanym do obsługi dronów, umożliwiającym szybkie dostawy przesyłek.