Architektura zanurzona w zieleni. Wyniki konkursu na projekt Biblioteki Nowej w Rzeszowie

Międzynarodowy konkurs na projekt Biblioteki Nowej w Rzeszowie wyłonił zwycięzcę. Najlepszą propozycję przedstawił zespół Kengo Kuma & Associates z Tokio oraz Schick Architekci z Rudy Śląskiej. Jury doceniło przede wszystkim oryginalną formę, innowacyjne wnętrza oraz spójne rozwiązania urbanistyczne i proekologiczne. Drugą nagrodę przyznano pracowni WXCA, zaś trzecie – JEMS Architekci. Zakończył się ośmiomiesięczny, międzynarodowy konkurs architektoniczno-urbanistyczny na projekt Biblioteki Nowej w Rzeszowie. Spośród 27 prac nadesłanych z całego świata jury wybrało koncepcję stworzoną przez japońsko-polski zespół: Kengo Kuma & Associates oraz Schick Architekci. Projekt zdobył uznanie za oryginalną formę, wyraźny potencjał miastotwórczy oraz dopracowane rozwiązania funkcjonalne. Nowa biblioteka powstanie na hektarowej działce między Urzędem Marszałkowskim a Zespołem Szkół nr 1. Inwestycja, szacowana na około 450 mln zł, ma być finansowana ze środków zewnętrznych oraz budżetu województwa i miasta. Zwycięski projekt zdobył 150 tys. zł oraz zaproszenie do negocjacji na wykonanie dokumentacji projektowej. Spośród 11 członków komisji aż sześciu poparło propozycję japońsko-polskiego zespołu Kengo Kuma & Associates oraz Schick Architekci. Centralnym elementem koncepcji jest spiralnie rozwijająca się przestrzeń biblioteki, oplatająca doświetlony od góry hol przechodzący przez wszystkie kondygnacje. Jury zwróciło uwagę na naturalną dynamikę tej przestrzeni oraz spójną, atrakcyjną estetykę wnętrz – zarówno w części bibliotecznej, jak i eventowej. Wysoko oceniono także decyzje urbanistyczne, w tym umieszczenie dominanty wysokościowej w południowo-wschodnim narożniku działki. Dzięki temu główna bryła biblioteki znajduje się w spokojnym otoczeniu zieleni liniowego parku i woonerfu. Projekt wyróżnia kompleksowe podejście do zieleni i ekologii – od wielowarstwowych nasadzeń po zwartą, energooszczędną formę budynku. Piąta elewacja, natura i kultura Drugą nagrodę (110 tys. zł) przyznano pracowni WXCA, której projekt wyróżniał się klarowną strukturą funkcjonalną i czytelnym powiązaniem z urbanistycznym kontekstem. Jury doceniło stworzenie „kwartału kultury” oraz czytelne zaprojektowanie funkcji, interesujące rozwiązania konstrukcyjne, materiałowe i technologiczne oparte na realnych podstawach z szacunkiem dla ekologii. Zwrócono także uwagę na ukształtowanie przestrzennej „piątej elewacji” z wyodrębnionym kameralnym „ogrodem literackim” i bogatą zielenią  powiązaną z atrakcyjnymi funkcjami przestrzeni publicznych na dachu. Trzecie miejsce i 80 tys. zł zdobyła pracownia JEMS Architekci. Jej propozycja charakteryzowała się przemyślanymi decyzjami urbanistycznymi, innowacyjną elewacją redukującą nadmierne nasłonecznienie oraz interesującymi rozwiązaniami funkcjonalnymi – w tym salą wielofunkcyjną z rozsuwanym dachem. Ważną częścią koncepcji było przestrzenne nawiązanie do idei połączenia natury i kultury, obrazowane cytatem z Cycerona: „Do szczęścia człowiekowi potrzeba ogrodu i biblioteki.” Wyróżnienia otrzymały pracownie: 3XA, belgijska XDGA wraz z TŁO Michał Sikorski architekt oraz JSK Architekci.