Unijne miliardy na budowy. Kto wygra na rynku inwestycji w 2025 roku?

Na polski rynek napływają środki unijne o skali niespotykanej dotąd w historii. Dla firm budowlanych i projektowych to nie tylko szansa na nowe zlecenia, ale też sygnał, że warto precyzyjnie śledzić, które sektory i rodzaje przedsięwzięć przyciągają najwięcej wsparcia. W tle – strategiczne cele: efektywność energetyczna, infrastruktura edukacyjna, rewitalizacja przestrzeni i rozwój nowoczesnego przemysłu. Czas realnych pieniędzy i projektów Fundusze Unii Europejskiej na lata 2021–2027 wchodzą w fazę operacyjną. Choć programy ruszyły z opóźnieniem, to właśnie 2025 rok przynosi intensyfikację naborów – zarówno na poziomie krajowym, jak i regionalnym. Do rozdysponowania pozostaje wciąż znacząca część puli – łącznie to ponad 76 miliardów euro, z czego do początku tego roku wykorzystano niespełna jedną trzecią. Rynek budowlany w Polsce zyskuje tym samym mocny impuls rozwojowy. Coraz większy udział w finansowaniu mają obiekty użyteczności publicznej, modernizacje energetyczne, rozbudowy placówek edukacyjnych i zdrowotnych, a także przekształcenia przestrzeni miejskich. Równolegle rozwija się segment wspierający zaplecze przemysłowe – hale, laboratoria i nowoczesne obiekty produkcyjno-magazynowe. W praktyce jest to równoznaczne z inicjatywami, które są sukcesywnie uruchamiane przez samorządy, instytucje publiczne oraz sektor prywatny. W województwie łódzkim – jednym z liderów wdrażania funduszy – zakończono już nabory na termomodernizacje i instalacje OZE (FELD.02) oraz cyfryzację usług publicznych (FELD.01.04). Do połowy sierpnia trwa jeszcze nabór w programie „Zdrowy pracownik” (FELD.08.04), który ma na uwadze m.in. infrastrukturę zdrowotną. Z kolei działania w obszarze rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw oraz przestrzeni społecznej (FELD.09) zakończyły się w czerwcu. Podobne inicjatywy prowadzą Małopolska, Śląsk i Pomorze, gdzie kulminacja najważniejszych konkursów przypadła na czerwiec i lipiec. Kto zyska najwięcej? Z punktu widzenia branży budowlanej istotne jest to, że wiele przedsięwzięć będzie realizowanych w formule „zaprojektuj–wybuduj”, z naciskiem na zgodność z zielonymi standardami i wymogami cyfryzacji. Dzięki temu przewagę zyskają podmioty, które nie tylko oferują konkurencyjne warunki, ale też mają doświadczenie w projektach finansowanych ze środków unijnych, znają procedury zamówień publicznych i potrafią współpracować z administracją. Duże zainteresowanie budzi obecnie Ścieżka SMART – instrument wsparcia dotacyjnego skierowany do przedsiębiorstw inwestujących w innowacje produktowe lub procesowe, często wymagające nowej infrastruktury. Warto także zwrócić uwagę na programy koncentrujące się na rewitalizacji i rozwoju średnich miast – objętych preferencyjnymi warunkami dofinansowania. Na zapleczu rośnie też rola biur projektowych, pracowni architektonicznych i inżynierskich – to one w dużej mierze będą odpowiedzialne za przygotowanie dokumentacji niezbędnej do pozyskania dotacji i sprawnej realizacji przedsięwzięć. Dla całego sektora to wyraźne ożywienie – nie tylko liczbowe, ale i jakościowe. Zlecenia obejmą zarówno nowe realizacje, jak i adaptacje czy kompleksowe modernizacje. Unia wyraźnie premiuje działania „zintegrowane” – łączące cele środowiskowe, społeczne i technologiczne. Dla wykonawców i dostawców to ostatni moment, by przygotować zasoby, zespoły i partnerstwa – ponieważ to właśnie teraz rozpoczyna się fala inwestycji, która zdefiniuje kształt rynku na najbliższe lata.